Việt Nam ta mỗi dân tộc đều có một phong tục tập quán riêng, tất cả có một dân tộc gây được ấn tượng với mọi người với những nét văn hóa đặc trưng, riêng biệt mà không một dân tộc nào có được. Bài viết dưới giới thiệu tới bạn đọc phong tục tập quán của người Tày.
Phong tục tập quán của người Tày
Phong tục tập quán là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sự đặc sắc cũng như độc đáo cho văn hóa dân tộc Tày. Đã từ bao đời, đồng bào dân tộc Tày đã cư trú tập trung thành bản, thường ở ven các thung lũng, triền núi thấp trên một miền thượng du, mỗi bản có từ 15 đến 20 nóc nhà.
Xem thêm: Phong tục tập quán của dân tộc Thái
Ngôi nhà truyền thống của người Tày là nhà sàn, họ thường chọn những loại gỗ quý để dựng nhà, nhà có 2 hoặc 4 mái lợp ngói, tranh hoặc lá cọ. Điểm khác biệt và độc nhất của dân tộc tày đó chính là tục kết hôn trong cùng dòng họ. Các cặp nữ sẽ được quyền tự do tìm hiểu trước khi tiến tới hôn nhân nhưng có được phép kết hôn hay không là tùy theo theo quyết định của hai gia đình.
Theo phong tục truyền thống, hôn lễ sẽ được tiến hành qua các nghi thức như lễ dạm, lễ ăn hỏi, lễ sêu tết, lễ báo ngày cưới, lễ cưới, lễ đón dâu, đưa dâu. Bên cạnh đó, dân tộc Tày còn có những phong tục tập quán khác như lễ tảo mộ, tang lễ.
Ẩm thực dân tộc Tày
Theo văn hóa dân tộc Tày, truyền thống làm ruộng nước, thâm canh, áp dụng các biện pháp thủy lợi như đào mương, bắc máng, đắp phai, làm cọn lấy nước tưới ruộng đã trở nên quen thuộc và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người Tày.
Nhờ sự gắn bó với cuộc sống thiên nhiên, vì vậy nguồn lương thực, thực phẩm chủ yếu của người Tày thường là những sản phẩm thu được từ hoạt động sản xuất ở vùng có rừng, sông, suối, đồi núi bao quanh như lúa, ngô, khoai, sắn, các loại rau và quả lê, táo, mận, quýt, hồng. Bên cạnh đó, các món ăn trong bữa cơm gia đình của đồng Tày rất phong phú và đa dạng.
Người Tày ưa chuộng những món ăn có vị chua như món thịt trâu xào măng chua, thịt lợn chua, cá ruộng ướp chua, canh cá lá chua và các loại quả có vị chua như khế, sấu, trám, tai chua đều được họ sử dụng trong các món ăn.
Các ngày lễ tết
Tết Đắp Nọi
Theo tiếng Tày có nghĩa là tết Nguyên đán nhỏ. Đồng bào ăn tết vào cuối tháng giêng âm lịch. Đây chính là cái tết tiễn đưa tháng giêng.
Tết Thanh Minh
Được tổ chức vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch, là ngày cả nhà hoặc cả họ đi sửa sang lại phần mộ của tổ tiên. Tảo mộ thể hiện lòng tưởng nhớ biết ơn công đức của người đã mất. Vì vậy, con cháu dù ở xa đều thu xếp để về tảo mộ tổ tiên.
Xem thêm: Phong tục ma chay
Tết Đoan Ngọ
Tổ chức vào mùng 5 tháng 5 âm lịch, còn gọi là tết giết sâu bọ. Rượu nếp, bánh gio là những món ăn tiêu biểu, đặc biệt là các loại hoa quả đầu mùa.
Tết Rằm tháng bảy
Được tổ chức vào 15 tháng 7 âm lịch, là cái tết lớn thứ hai trong năm. Ngoài mục đích cúng tổ tiên, người Tày, Nùng còn coi đây là dịp cúng các vong hồn người không ai thờ cúng đề hồn khỏi quấy rầy, xui khiến nên những điều không hay. Tết rằm tháng 7 cũng là dịp để các đôi vợ chồng cùng con cái về thắp hương và về thăm bên ngoại (tiếng dân tộc gọi là Pây tái). Lễ vật sang bên ngoại thường là một đến hai con vịt, rượu, bánh dợm, bánh gai, hoa quả…
Trang phục
Khi nhắc đến những nét đặc sắc và ấn tượng của văn hóa dân tộc Tày thì không thể nào bỏ qua yếu tố về trang phục. Nếu như những bộ trang phục của người Mường được thiết kế cầu kỳ với nhiều họa tiết được thêu dệt tỉ mỉ thì trang phục của người Tày lại có vẻ giản đơn hơn.
Tuy vậy nhưng những bộ y phục của đồng bào dân tộc này luôn tạo ra nét riêng biệt và mang lại cho người mặc vẻ đẹp thuần khiết, giản dị. Nhìn chung trang phục cổ truyền của người Tày thường được làm từ vải sợi bông tự dệt, được nhuộm chàm đồng nhất trên trang phục nam và nữ, hầu như không có hoa văn trang trí cầu kỳ. Người dân tộc sẽ đeo phụ kiện để trang trí là các đồ trang sức làm từ bạc và đồng như khuyên tai, kiềng, lắc tay, xà tích.
Trên đây là những thông tin về phong tục tập quán người Tày, hy vọng bài viết đã mang lại những thông tin hữu ích tới bạn đọc!